Voorjaarsstamppot met raapstelen en gehaktballen in tomatensaus

Het is pas sinds dit jaar, of eigenlijk sinds dit voorjaar, dat ik raapstelen heb ontdekt. Ik wist wel van het bestaan van deze groente af, maar ik had deze nog nooit geproefd. Na de aanschaf van de eerste bosjes kwam ik vrijwel direct op dit recept uit. Dit gerecht heb ik nu een aantal keren gemaakt en niet alleen Jorge – onze aardappelman – vond het een succes. Zelfs Zoí die eigenlijk niet van de stamppotten is, vond dit stamppotje erg lekker. Het zit hem in de combinatie van een zacht smakende stamppot met een bite van de steeltjes en de smaakvolle gehaktballen met saus.

De raapsteel – niet te verwarren met het sprookje Repelsteeltje zoals onze kinderen doen – is vooral bij de ruim gesorteerde groenteboer of bij de biologische winkels te verkrijgen. De smaak wordt vaak omschreven als licht pittig, al ben ik van mening dat de smaak toch zachter is en daarmee ook zeer geschikt voor moeilijke eters/ etertjes.

Op de wortelaanzet na, kun je alles van deze groente eten.

Lees onderaan het recept en de foto enkele tips.

Ingrediënten, voor 4 personen:

Voor de stamppot

  • 2 kilo kruimige aardappels, geschild en in gelijke stukken gesneden
  • 2 bossen raapstelen, grondig gewassen en ontdaan van de wortelaanzet
  • Peper en zout
  • 200 ml (lauw)warme melk
  • 50 gram (room)boter
  • Eventueel wat nootmuskaat

Voor de gehaktballen

  • 500 gram rundergehakt
  • 1 kleine tot middelgrote ui, geraspt of zeer fijn gesneden, zie tip
  • 1 teentje knoflook, geraspt of geperst, zie tip
  • Zout en peper
  • 1 ei
  • 1 eetlepel gladde mosterd
  • 3 tot 4 eetlepels paneermeel

Voor de tomatensaus:

  • 4 eetlepels olijfolie
  • 1 kleine tot middelgrote ui, gesnipperd
  • 1 teentje knoflook, fijn gesneden of geperst
  • 250 gram champignons, in plakjes gesneden
  • Zout en peper
  • 1 blikje tomatenblokjes, á 400 gram

Bereidingswijze:

Voor de stamppot

Kook de aardappels gaar in een grote pan met gezouten water. Snijdt de steeltjes van de raapstelen fijn en het blad iets grover. Zodra de aardappels gaar zijn, dompel je de raapstelen hooguit een minuut onder in het warme water en vervolgens giet je alles af. Stamp de aardappels en de raapstelen fijn en voeg hieraan de (lauw)warme melk en de boter toe. Breng de stamppot verder op smaak met zout en peper en voeg eventueel naar smaak nog wat nootmuskaat toe.

Voor de gehaktballetjes

Doe het gehakt in een ruime kom en voeg hieraan de ui, de knoflook, de mosterd, het zout en peper, het ei en het paneermeel toe en meng alles goed door elkaar. Draai van dit mengsel gehaktballetjes tot de gewenste grootte.

Voor de saus

Verhit de olijfolie in een hapjespan en fruit hierin de ui en de knoflook gedurende 5 minuten op laag tot middelhoog vuur aan. Voeg vervolgens de champignons toe. Na ongeveer 5 minuten zijn de champignons geslonken en kun je de gehaktballetjes toevoegen. Bak de balletjes rondom bruin. Voeg na 10 minuten de tomatenblokjes toe en vul het lege blik met warm water en giet dit water in de pan. Breng de saus op smaak met zout en peper en laat alles nog 15 minuten op laag vuur sudderen. Vergeet tijdens het sudderen niet af en toe de balletjes te draaien om aanplakken te voorkomen.

Schep de stamppot op een bord en serveer hier enkele balletjes met saus bij en klaar is het eten.

Eet smakelijk!

Tip: Heb je alleen grote uien in huis? Geen probleem. Gebruik dan een halve ui voor de gehaktballetjes en de andere helft voor de saus.

Waarom het ui raspen? Dit heb ik vanuit huis meegekregen en wordt in Griekenland veel gedaan. Door het raspen van het ui komt er vocht vrij en dit vocht brengt het gehakt op smaak. Ditzelfde geldt voor het raspen van de knoflook. Gebruik voor het raspen van de ui de grove rasp en voor de knoflook de fijne rasp.

Eet je graag stamppot rauwe andijvie? Raapstelen kun je prima rauw eten en deze hoef je zoals in het recept staat, niet eerst onder te dompelen in het kokende water.

Bruine bonen met rijst

Mijn dochter heeft Surinaamse roots en ik probeer haar op mijn – als niet Surinaamse – manier wat van haar achtergrond mee te geven door middel van gerechten te koken die ik in alle jaren heb gegeten. Bruine bonen met rijst behoort samen met Javaanse bami tot haar favoriet.

Surinaamse bruine bonen heb ik al tientallen keren gegeten en vaak op een andere manier. De ene familie gebruikt zoutvlees, de ander bijvoorbeeld weer agoe tere (varkensstaart). De lekkerste manier vind ik die met kip en rookworst.

Mijn versie, zonder bouillonblokje, van de bruine bonen zal niet authentiek zijn, maar komt volgens mijn dochter erg in de buurt van de versie die haar vader en oma maken.

Dit gerecht vind ik stiekem de volgende dag nog lekkerder.

Ingrediënten, voor 4 tot 6 personen:

  • 4 eetlepels zonnebloemolie
  • 1 grote ui, gesnipperd
  • 2 knoflookteentjes, fijn gesneden
  • 400 gram kipfilet, in stukjes gesneden
  • 1 (Gelderse) rookworst, in plakjes gesneden
  • 2 potten bruine bonen, á 660 gram, inclusief het vocht
  • 1 tomaat, in blokjes, bij voorkeur zonder schil
  • 1 bosje selderij
  • Zout & peper
  • 1,5 eetlepel zoete ketjap
  • Eventueel een klein glaasje water
  • Rijst

Bereidingswijze:

Verhit de olie in een ruime pan en fruit hierin de ui en knoflook aan. Doe vervolgens de kip erbij, breng op smaak met zout en peper, en bak deze ongeveer 10 minuten mee. Voeg  ¾ van de bos selderij in zijn geheel toe. Bak kort mee en voeg de tomaat, de ketjap en de bruine bonen toe. Doe de deksel op de pan en zet het vuur laag. Laat de bruine bonen minimaal 15 minuten sudderen voordat je de rookworst toevoegt. Na het toevoegen van de worst de bonen nog minimaal 15 minuten sudderen. Indien nodig kun je een klein glaasje water toevoegen. Voeg eventueel nog wat zout en peper toe. Snijdt de overgebleven selderij fijn.

Kook de rijst naar wens en haal de hele takjes selderij uit de pan met de bruine bonen.

Schep de rijst op een bord met een goede hoeveelheid bruine bonen en bestrooi met wat selderij.

Eet smakelijk!

De allerlekkerste niet-in-een-krokant-laagje-gebakken kipburger

Qua foto zal dit zeker niet de meest spectaculaire kipburger zijn die je hebt gezien, maar qua smaak is deze zeker overheerlijk. Ik ben nooit fan geweest van de bekende kipburger. Zo een burger in een krokant jasje die je wel kent van de bekende fastfood restaurants. Hamburgers op basis van gehakt vind ik veel lekkerder. Dit recept is gemaakt van kipgehakt en de verrassing zit hem met name in de vulling van het gehakt. In plaats van een plakje kaas op de burger te leggen, meng je bij dit recept de kaas door de vulling heen. Als je het over simpele sausje en de met ketchup geglaceerde uien erbij maakt, heb je een super lekker kipburger op je bord liggen. Zo lekker zelfs, dat het niet uitmaakt welk broodje je gebruikt om je burger tussen te leggen.

Vergeet de tip onderaan niet te lezen, voordat je aan dit recept begint.

Ingrediënten voor 6 dikke burgers:

  • 800 gram kipgehakt
  • 150 gram geraspte cheddar kaas
  • 2 eetlepels tomaten ketchup
  • 1 ei
  • +/- 7 eetlepels paneermeel
  • Zout en peper
  • Boter of olie om de burgers in te bakken
  • Broodjes om de burgers op te serveren

Ingrediënten geglaceerde uien:

  • 2 eetlepels zonnebloemolie
  • 3 uien, in dunne ringen gesneden
  • 4 eetlepels tomatenketchup

Ingrediënten voor het sausje:

  • 4 eetlepels mayonaise
  • 1 eetlepel tomatenketchup

Bereidingswijze van de burgers:

Doe het gehakt, de kaas, de ketchup, het ei, het paneermeel en zout en peper in een grote kom. Meng alles met je handen goed door elkaar. Vorm burgers ter grote van je handpalm.

Verhit wat boter of olie in een koekenpan en bak hierin de burgers gaar. Doe dit op een laag tot middelhoog vuur en draai de burger iedere 5 minuten om. Na ongeveer 20 minuten zijn de burgers gaar.

Bereidingswijze van de uien:

Verhit de olie in een koekenpan en bak hierin de uien glazig. Zodra de uien glazig zijn, voeg je de tomatenketchup toe en roer je de uien totdat ze bedekt zijn met de ketchup. De uien zijn klaar zodra deze zacht zijn geworden.

Bereidingstip van het sausje:

Doe de mayonaise en de ketchup in een kom en meng door elkaar.

Doe het vlees, wat uien en het sausje op je broodje met bijvoorbeeld wat plakjes tomaat en sla en je hebt zo een perfecte hamburger.

Eet smakelijk!

Tip: Bak de burger door en door. Kip moet je niet rauw eten en bak je burger dus goed gaar. Het beste gaat dit door het vlees op laag tot middelhoog vuur te bakken. Zo voorkom je een verbrande buitenkant met een rauwe binnenkant. Je kunt een deksel gebruiken, zodat de stoom in de pan blijft en het vlees nog sneller gaart.

Biftekia me patates sto fourno

Oftewel, burgertjes met aardappels in de oven.

Kom je weleens in Griekenland? Dan herken je vast wel dit gerecht van de menukaarten op de vele  tavernas. Nu is het je kans om dit zelf te maken. Dit gerecht maak je in de oven en dat vind ik altijd erg prettig. Je hebt er weinig omkijken naar en het fornuis blijft schoon.

Dit gerecht is geliefd bij kinderen en ik combineer het vaak met een Griekse boerensalade (choriatiki) en tzatziki.

Waarschijnlijk passen niet alle aardappels in een ovenschaal. Dat is geen enkel probleem. Doe deze gerust in een andere ovenschaal. Het citroensap, oregano, olijfolie en zout en peper verdeel je dan over de twee ovenschalen.

Ingrediënten, voor 4 á 6 personen:

Voor de biftekia:

  • 500 gram (runder) gehakt
  • 1 ui, geraspt,
  • 1 tomaat, geraspt
  • 1 eetlepel Griekse yoghurt
  • 1 eetlepel olijfolie
  • Half bosje peterselie, fijngehakt
  • 1 ei
  • +/- 4 eetlepels paneermeel

Voor de aardappels:

  • 2,5 kilo aardappels
  • Sap van 2 citroenen
  • Zout en peper
  • Gedroogde oregano
  • Olijfolie, ruime hoeveelheid, +/- half kopje
  • Half glas water

Bereidingswijze:

Verwarm de oven voor op 200° C.

Doe alle ingrediënten voor de biftekia in een schaal en meng goed door elkaar. Als het mengsel nog wat vochtig is, kun je wat extra paneermeel toevoegen. Vorm van het gehakt kleine burgertjes.

Was en schil de aardappels. Snijdt grote aardappels in 4 stukken en de kleine in 2 stukjes.

Vet een ruime ovenschaal in met wat olijfolie en leg hierin de biftekia en de aardappels. Bestrooi de aardappels met zout, peper, oregano en een ruime hoeveelheid olijfolie. Giet vervolgens het citroensap over de aardappels heen. Besprenkel de biftekia ook wat met olijfolie. Giet een klein beetje water in de ovenschaal.

Zet de schaal in het midden van de oven en bak 30 minuten. Na 30 minuten draai je de aardappels en biftekia om. Bak nog eens 20 minuten. Het gerecht is klaar zodra de aardappels klaar zijn.

Eet smakelijk!

Chili con carne

Dit is een chili con carne gemaakt zonder pakjes en zakjes. Het is waarschijnlijk ook een Hollandse variant, want ik ga er vanuit dat het in Mexico niet zo wordt gegeten. Jorge, afkomstig uit Chili, vindt mijn versie maar al te lekker.

Ingrediënten, voor 4 tot 6 personen:

  • 1 ui, gesnipperd,
  • 2 teentjes knoflook, fijn gesneden
  • 1 rode paprika, in stukjes in gesneden
  • 300 gram rundergehakt
  • +/- 800 gram bruine bonen, inclusief het vocht uit de pot of blik
  • 2 blikjes tomatenblokjes, á 400 gram
  • 3 kardemompeulen, geplet
  • 1 theelepel gemalen komijn
  • 1 theelepel gemalen koriander
  • ½ theelepel kaneelpoeder
  • ¼ theelepel cayennepeper
  • Zout en peper
  • 4 eetlepels olijfolie

Bereidingswijze:

Verhit de olijfolie in een ruime pan en doe dit op een laag vuur. Het liefst in een pan met dubbele bodem, zoals een braadpan. Fruit hierin de ui aan. Na ongeveer 3 minuten voeg je de kardemom, komijn, koriander, kaneel, cayennepeper en zout en peper toe. Roer de kruiden goed door de pan, zodat de uien bedekt raken. Rul vervolgens het gehakt en voeg na 5 minuten de paprika en de knoflook toe. Bak dit 5 minuten en voeg dat de bruine bonen en tomatenblokjes toe. Roer alles goed door elkaar en laat het 30 minuten sudderen. Vergeet tussendoor niet te roeren en te proeven. Voeg indien nodig nog wat zout en peper toe.

Serveer de chili con carne bijvoorbeeld met rijst of met gekookte aardappels.

Eet smakelijk!

Tip: als je niet van pittig eten houdt, kun je de cayennepeper weglaten. Je kunt natuurlijk ook meer toevoegen als het eten nog pittiger mag zijn.

Dit is typisch een gerecht dat ik op laag tot middelhoog vuur maak. Zo houd je de controle over wat in de pan gebeurt en brand er niets aan.

Vergeet voor het serveren de kardemom niet uit de pan te halen. Dit is een kwestie van rustig door de pan roeren. De peultje vallen op doordat deze door de hitte wat uitzetten.

Serveer het eten niet te warm. De smaken komen beter tot hun recht als het gerecht iets is afgekoeld.

Bistec a lo pobre

Een gerecht dat je niet zozeer in de dorpen van Chili tegenkomt, maar des te vaker in de restaurants van Santiago.

Dit was één van de eerste gerechten die Jorge voor mij maakte en ik vond het super lekker. Ik eet niet heel veel vlees, maar de combinatie van de gebakken uien met het vlees en het eitje op de patat vond ik zo lekker dat ik meteen twee biefstukken tegelijk at. Vandaar dat dit recept in principe voor twee personen is geschreven. Ben je niet zo’n grote eter als dat wij zijn of wil je dit voor je gezin maken, kun je het perfect voor 4 personen maken – met op de eieren na – exact dezelfde ingrediënten. Gebruik 1 ei per persoon. Wij gebruiken eigenlijk altijd ovenfriet voor dit gerecht.

Ingrediënten voor 2 personen:

  • 2 uien, in dunne partjes gesneden
  • 6 eetlepels (olijf)olie
  • 4 biefstukken
  • Zout en peper
  • Zak (oven) friet / patat
  • 2 eieren

Bereidingswijze:

Voor de patat: Indien je ovenfriet gebruikt, verwarm je alvast de oven voor volgens de verpakking en bak de friet krokant. Probeer het bakken van de patat – of het nu gefrituurde patat is of patat uit de oven – zo te timen dat het tegelijk klaar is met het vlees en het gebakken eitje.

Voor de uien: Verhit twee eetlepels olie in een koekenpan en bak hierin de uien totdat ze zacht en bruin van kleur zijn. Doe de uien in een kom.

Voor de biefstuk: Verhit nog eens twee eetlepels olie in de koekenpan waarin je net de uien hebt gebakken. Bestrooi de biefstukken met zout en peper en bak deze ongeveer 4 minuten per kant voor een medium rare resultaat. Leg het vlees op een bord en dek af met aluminiumfolie en laat minimaal 5 minuten rusten

Voor de gebakken eieren: Verhit de overige olie in een schone koekenpan en bak hierin de eieren tot spiegeleieren.

Voor de opmaak van het bord: Leg wat patat op het bord met daarnaast de biefstukken. Verdeel vervolgens de gebakken uien hierover en leg het gebakken eitje op de patat.

Eet smakelijk!

Weetje: In Chili wordt bijna geen boter gebruikt om in te bakken.